تجلی عشق برنگارگری ایرانی - اسلامی (بررسی قصه خسرو و شیرین)

نویسندگان

دکتر زهرا رهنورد

چکیده

نگارگری ایرانی‘ یکی از مهم ترین زیرشاخه های هنر اسلامیست که علیرغم اهمیت جنبه های فیگوراتیو - نمادین و محتوایی در طیفی از ابهامات گیج کننده قرار گرفته است. می توان ابهامات مذکور را ذیل سه دسته طبقه بندی نمود : ابهامات تاریخ هنر نگاری نگارگری ابهامات شکل شناسانه و بصری نگارگری ابهامات مربوط به خاستگاه های نظری نگارگری ضمن اذعان توجه به اهمیت هر سه دسته ابهامات فوق در این تحقیق خاستگاه های نظری نگارگری مورد تاکید قرار گرفته است لهذا در چارچوب بررسی قصه خسرو و شیرین نظامی و ارتباط آن با صحنه هایی از نگارگری (نخستین دیدار خسرو شیرین و مرگ شیرین) برخی وجوه شکلی و محتویی نگارگری ایرانی مورد بررسی قرار می گیرد. در این روند (عشق) با خاستگاه عرفانی همچون متغیر مستقل وارد عرصه شده تا عناصر بصری و مضمونی را از سطح ملموس concret و برون گرایانه exoteric و واقع گرایانه و طبیعت مدارانه به سطوح باطن گرایانه esoteric سوق دهد تا زیبایی بی بدیل و مفاهیم دست نایافتنی را که در ژرفای تصاویر نهفته است بر ملا نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

معیارهای عشق پاک در منظومۀ خسرو و شیرین

بررسی مقولۀ عشق در ادب فارسی در ابعاد گوناگون از زمان­های دور تا امروز مطمح نظر پژوهشگران بوده و هست. همچنین پژوهش دربارۀ خسرو شیرین نظامی نیز بسیار است. اما بررسی این موضوع منحصرًا در منظومۀ عاشقانۀ خسرو و شیرین و نشان دادن ویژگی­های آن و ارائۀ معیارهایی که حکایت از پاکی عاشق و معشوق و رابطۀ عاشقانۀ آن­ها داشته باشد، به صورت مستقل انجام نیافته است. در این مقاله اثبات شده است که همۀ عشق­های مندر...

متن کامل

بررسی تطبیقی سیمای شیرین در «شیرین و خسرو» و «خسرو شیرین»

شیرین همسر خسرو پرویز ساسانی از معشوقه‌های مشهور و کامروای ادبیات فارسی است. دختری طنّاز و آشنا به رموز دلبری که پادشاه قدرتمند ساسانی را وادار می‌کند در برابر خواست او سر تعظیم فرود بیاورد. شهرت عشق جاودانی شیرین و خسرو حاصل تلاش نظامی کبیر است. امیرخسرو دهلوی شاعر پارسی‌گوی غیر ایرانی نیز با اقتباس از این اثر والا به خلق منظومه «شیرین و خسر...

متن کامل

بررسی عشق در خسرو و شیرین نظامی براساس دیدگاه‌های گیدنز، دانینو و ایوانز

این پژوهش در پی بررسی موضوع عشق درداستان خسرو و شیرین نظامی، براساس دیدگاه‌های گیدنز، دانینو و مری ایوانز است. مسئلۀ اصلی آن، پاسخ به این پرسش است که مفاهیم و ویژگی‌های عشق در نظریه‌های غربی را ، تا چه میزان می‌‌توان با انواع عشق در این داستان تطبیق داد؟ گیدنز، سیر تحول مفهوم عشق در غرب را، برمبنای تاریخ عشق، بر سه گونه تقسیم می‌‌کند: 1. عشق شورانگیز؛ 2. عشق رمانتیک؛ 3. عشق سیال. دانینو ،عشق را...

متن کامل

بررسی تطبیقی سیمای شیرین در «شیرین و خسرو» و «خسرو شیرین»

شیرین همسر خسرو پرویز ساسانی از معشوقه‌های مشهور و کامروای ادبیات فارسی است. دختری طنّاز و آشنا به رموز دلبری که پادشاه قدرتمند ساسانی را وادار می‌کند در برابر خواست او سر تعظیم فرود بیاورد. شهرت عشق جاودانی شیرین و خسرو حاصل تلاش نظامی کبیر است. امیرخسرو دهلوی شاعر پارسی‌گوی غیر ایرانی نیز با اقتباس از این اثر والا به خلق منظومه «شیرین و خسر...

متن کامل

مقایسه‌ی خسرو و شیرین نظامی و شیرین و خسرو هاتفی

خمسه­ی نظامی به عنوان یکی از شاهکارهای داستان ­پردازی فارسی، ضمن تأثیر از سنت­ های پیش از خود، تأثیری ژرف بر آثار پس از خود نهاد. نظیره­گویی، تقلید یا تتبع آن است که شاعر یا نویسنده­ای، به پیروی شاعر یا نویسنده­ی دیگر به خلق و نگارش اثری اقدام کند. بعد از نظامی سنت نظیره­گویی به­ طور گسترده رواج پیدا کرد. از­جمله مهم­ترین آثار نظامی که بازتاب عمده­ای در ادب فارسی داشت خسرو و شیرین است. این اثر ...

متن کامل

بررسی تلمیح در شیرین و خسرو امیر خسرو دهلوی

تلمیح یکی از آرایه های فنون و بلاغت ادبی است که شاعر یا نویسنده توسط آن در نهایت ایجاز، به داستان، حدیث، آیه، باور قدیمی یا ضرب المثلی اشاره می کند و از این طریق ضمن بیان مراد دل واندیشه خود از نکات بیان شده در آیات واحادیث ودیگر موارد که تلمیحاً در بین مردم رایج بوده در راستای تایید و تاکید اندیشه خود بهره می گیرد تا به گیرایی و زیبایی شعر یا نوشته خود بیفزاید. امیرخسرو دهلوی از شاعران قرن هفتم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
هنرهای زیبا

ناشر: پردیس هنرهای زیبا_دانشگاه تهران

ISSN

دوره 16

شماره 16 2003

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023